Veel vertrouwen in AI in de zorg, maar niet als wondermiddel 

Zorgprofessionals zien AI vooral als oplossing voor administratieve verlichting, nog niet voor directe patiëntenzorg.

Kunstmatige intelligentie (AI) wordt vaak gepresenteerd als dé oplossing voor personeelstekorten in de zorg, maar zorgprofessionals hebben een genuanceerder beeld. Ze hebben het meeste vertrouwen in AI voor monitoring van thuismetingen (75%) en administratieve taken (69%), terwijl het vertrouwen in AI voor diagnostiek aanzienlijk lager ligt (50%). Dit blijkt uit onderzoek van businesstransformatie- en IT-dienstverlener Conclusion naar digitale transformatie in de Nederlandse zorgsector, uitgevoerd onder 643 zorgprofessionals waaronder IT-beslissers, CMIO’s/CNIO’s, zorgmanagement en artsen.

Ondanks het vertrouwen in AI voor specifieke taken, staan zorgprofessionals ambivalent tegenover de technologie. Meer dan de helft van de respondenten (55%) vindt dat AI wordt overschat als oplossing voor personeelstekorten, terwijl tegelijkertijd 45 procent AI wel ziet als middel om uitstroom van personeel te voorkomen. Verder denkt bijna de helft (48%) dat AI vooral zal worden ingezet om meer patiënten te kunnen zien, in plaats van om de werkdruk daadwerkelijk te verlagen. 

De verwachte verbeteringen door gebruik van AI richten zich vooral op snellere administratieve processen (59%), verlaging van de werkdruk (55%) en slimmere planning (37%). Tegelijkertijd vreest 40 procent dat de Nederlandse zorg vastloopt zonder radicale digitalisering. 

De grootste kansen voor AI worden gezien in administratieve taken en verslaglegging. 59 procent ziet mogelijkheden voor AI bij dossiervorming. Het vertrouwen in AI voor deze specifieke taak ligt met 69 procent zelfs nog hoger. Voor monitoring van thuismetingen van patiënten liggen de cijfers vergelijkbaar: 57 procent van de respondenten ziet kansen, en driekwart van de respondenten (75%) heeft er vertrouwen in.  

Voor andere AI-toepassingen ligt het vertrouwen aanzienlijk lager. Voorspellende modellen krijgen 54 procent vertrouwen, chatbots 53 procent en AI-diagnose 50 procent. 

Technologieën die al breed worden toegepast genieten meer vertrouwen. Remote monitoring staat met 84 procent vertrouwen bovenaan, gevolgd door spraakgestuurde verslaglegging (73%) – een toepassing waarin AI overigens vaak al onzichtbaar wordt toegepast. Bij de belangrijkste toekomstige technologieën staat AI pas op de vierde plek (30%), na thuismonitoring en remote care (55%), patiëntportalen en zelfregie-apps (54%) en spraakgestuurde verslaglegging (49%). 

Ondanks het vertrouwen in AI voor bepaalde toepassingen, zijn er ook belemmeringen. Ruim een derde van de respondenten (37%) vindt dat innovatie in de zorg wordt belemmerd door angst en risicomijding. Dit zien we ook terug bij AI: 33 procent denkt dat deze technologie meer kan betekenen, maar dat organisaties vooralsnog te bang zijn om de technologie toe te passen. 

Bas Wencker, manager data bij Furore Conclusion: “AI kan de zorg vooruit helpen en zorgprofessionals ontlasten, maar alleen als we het slim inzetten; met name bij administratieve taken en monitoring, waar het volgens ons onderzoek het grootste verschil maakt. Zorgprofessionals zien de kansen, maar waarschuwen terecht dat AI geen wondermiddel is voor alle problemen. Bovendien moeten we niet vergeten dat AI alleen op grote schaal in gebruik genomen kan worden als de onderliggende datavoorziening ook op orde is; dit is echt een noodzakelijk fundament.”